Hoe wordt cafeïne uit koffie(bonen) gehaald?
Inhoudsopgave
Er zijn verschillende manieren om cafeïne uit koffiebonen te halen. Al sinds 1905 zijn mensen bezig om cafeïne uit koffiebonen te halen. Dat is inmiddels al ruim 117 jaar. Welke manieren zijn er om cafeïne uit koffiebonen te halen? We vertellen je er meer over in deze blog.
Hoe is cafeïnevrije koffie ontstaan?
Een Duitser genaamd Roselius was in 1905 de eerste persoon die het lukte om cafeïne uit koffiebonen te verwijderen. Roselius was ervan overtuigd dat cafeïne de oorzaak was van het overlijden van zijn vader. Ook zijn arts schreef zijn vroege dood toe aan z’n koffieverslaving.
Waarom werd cafeïnevrije koffie uitgevonden?
Roselius wilde anderen behoeden voor deze fout. Daarom zocht hij naar een manier om cafeïne uit de koffiebonen te halen. Door koffiebonen te stomen met zout water en vervolgens een aantal keer te spoelen met de chemische stof benzeen kreeg hij dat voor elkaar. Inmiddels is benzeen allang verboden. Er zijn veel betere en gezondere methodes uitgevonden om cafeïne uit de koffiebonen te onttrekken.
Wat is cafeïne eigenlijk precies?
Cafeïne is een stof die van nature voorkomt in een aantal plantsoorten. Waaronder de koffieplant Coffea. Cafeïne heeft een belangrijke functie voor deze planten. Het beschermt namelijk de plant tegen insecten en ziektes. Cafeïne heeft een verlammend effect op insecten. Zodra insecten proberen om de plant op te eten raken ze verlamd.
Wanneer je cafeïne uit koffiebonen haalt dan houd je een witte poeder met een bittere smaak over. Pure cafeïne wordt toegevoegd aan producten die van nature zelf geen cafeïne bevatten. Denk aan energiedrankjes, cola en sommige sportsupplementen.
Waarom wordt cafeïne uit koffie gehaald?
Bij mensen veroorzaakt cafeïne een reactie op het sympathisch zenuwstelsel. Dit deel van je zenuwstelsel zorgt ervoor dat je lichaam krachtiger wordt in gevaarlijke situaties. Na het drinken van cafeïne denkt je lichaam dus in een gevaarlijke situatie te zijn beland.
Als gevolg gaan je nieren stresshormonen uitscheiden. Dit zorgt ervoor dat:
- je bloeddruk
- je hartslag stijgt
- je spijsvertering vertraagt
- je lever glycogeen omzet in glucose om je spieren energie te geven
Je lichaam komt in actie terwijl dat eigenlijk helemaal niet nodig is, je bent tenslotte alleen maar een kopje koffie aan het drinken.
“Je lichaam komt in actie terwijl dat eigenlijk helemaal niet nodig is, je bent tenslotte alleen maar een kopje koffie aan het drinken.”
Door cafeïne denkt je brein in gevaar te zijn terwijl jij alleen maar een kopje koffie drinkt.
Buiten cafeïne is koffie gezond
Daarom adviseren voedingsexperts je om niet teveel koffie te drinken. Jammer, want koffie is eigenlijk heel gezond. Zo bevat koffie een hoge hoeveelheid aan antioxidanten, die weer helpen om ziektes te voorkomen.
Mensen die graag koffie drinken én een goede gezondheid nastreven stappen daarom vaak over op cafeïnevrije koffie. Zo heb je wel de gezondheidsvoordelen van koffie maar niet de nadelen van cafeïne.
Op welke manieren kun je cafeïne uit koffie halen?
De afgelopen jaren is de vraag naar cafeïnevrije koffie flink toegenomen. Koffiebonen kunnen we ook op steeds meer manieren decafeïneren. Er zijn inmiddels een aantal methodes die heel zorgvuldig cafeïne kunnen verwijderen, zónder daarmee de smaak en voedingsstoffen van koffie aan te tasten. We nemen je mee in de meest gebruikte decaf methodes.
Chemische decaf methode
In 1905 werd de eerste decaf methode uitgevonden waarbij de (inmiddels) verboden chemische stof benzeen werd gebruikt. Tegenwoordig is er een chemische methode die gebruikt maakt van een (wél veilig bestempelde) chemische oplosmiddel. Deze chemische stof is methyleenchloride.
Deze methode gaat als volgt:
- Koffiebonen worden gestoomd.
- Vervolgens worden de koffiebonen herhaaldelijk gespoeld met het chemische oplosmiddel om cafeïne te verwijderen.
- Daarna worden de oplosmiddelen uit de bonen gespoeld.
- Bij het roosteren van de koffiebonen verdampt het laatste restbeetje.
Slechts een hele kleine hoeveelheid oplosmiddel (die als veilig wordt beschouwd voor consumptie) kan nog overblijven in de cafeïnevrije koffiebonen.
Chemisch-vrije decaf methodes
Gelukkig bestaan er tegenwoordig ook chemisch-vrije decaf methodes. Dit houdt in dat er geen chemicaliën gebruikt worden om de koffiebonen cafeïnevrij te maken.
Swiss Water® en Mountain Water methodes
De meest bekende methode is van Swiss Water®. Zij houden zich al sinds de jaren 70 bezig met het cafeïnevrij maken van koffiebonen. Ook Mountain Water is een chemisch-vrije decaf methode. Beide methodes maken dankbaar gebruik van water en koolstoffilters. Door koffiebonen te weken onder de juiste temperatuur, hoeveelheid water, tijd en druk kan cafeïne uit de koffiebonen onttrokken worden.
(Ben je benieuwd hoe deze methodes precies te werk gaan? Lees dan onze blog: “Hoe werken chemisch-vrije decaf methodes?“)
“Door koffiebonen te weken onder de juiste temperatuur, hoeveelheid water, tijd en druk kan cafeïne uit de koffiebonen onttrokken worden.”
Sugar Cane methode
Een steeds populairder cafeïnevrij proces is de decaf methode met ethylacetaat, vaak “Sugar Cane Process” genoemd. Ethylacetaat is een natuurlijk oplosmiddel. Dit oplosmiddel wint men als bijproduct tijdens het verwerken van suikerriet tot suiker. Normaal gesproken gooien ze dit bijproduct weg maar op deze manier krijgt het toch nog een functie.
(Ook deze methode leggen we uit in onze blog: “Hoe werken chemisch-vrije decaf methodes?“)
Helaas gebruiken sommige bedrijven ook een synthetische vorm van het ethylacetaat. Dit is kunstmatig en is niet gewonnen bij de verwerking van suikerriet. Dit wordt met name gedaan vanwege de kosten. Wanneer je cafeïnevrije koffiebonen koopt die zijn behandeld met ethylacetaat is het belangrijk om op te letten of hiervoor wel echt het Sugar Cane Proces is gebruikt en niet de kunstmatige versie.
“Wanneer je cafeïnevrije koffiebonen koopt die zijn behandeld met ethylacetaat is het belangrijk om op te letten of hiervoor wel echt het Sugar Cane Proces is gebruikt en niet de kunstmatige versie.”
Ethylacetaat is een natuurlijk oplosmiddel dat een bijproduct is van de productie van gefermenteerde suikerriet.
Welke decaf methode is het beste?
Laten we beginnen met aangeven dat zowel de chemische als chemisch-vrije methodes als veilig zijn bestempeld door de Food and Drug Administration (FDA). Dat betekent overigens niet dat de chemicaliën methyleenchloride en de kunstmatige versie van het ethylacetaat veilige stoffen zijn. Met name methynaleenchloride kan in bepaalde hoeveelheden schadelijk zijn voor de gezondheid.
Deze chemische stof wordt ook gebruikt in onder andere haarlak en verfverwijderaar. Maar omdat er zo’n minimale hoeveelheid van de chemicaliën achterblijft in de koffiebonen, wordt het toch als veilig beschouwd.
“Deze chemische stof wordt ook gebruikt in onder andere haarlak en verfverwijderaar.”
Het nadeel van een chemische decaf methode
Het grootste nadeel van de chemische methode is dat het de koffiesmaak kan veranderen. Decaf koffie draagt nog altijd het imago van met zich mee ‘chemische koffie met een vreemde smaak’. Dat komt doordat de chemische methodes een chemische smaak aan koffie kunnen geven.
Veel koffiebonen worden nog cafeïnevrij gemaakt met chemische decaf methodes. Met name de decaf koffiebonen in de supermarkt. Dit komt omdat de kosten lager liggen bij een chemische decaf methode.
Het voordeel van een chemisch-vrije decaf methode
Zonde want er bestaan tegenwoordig mooie chemisch-vrije methodes. Met chemisch-vrije methodes loop je geen risico dat er mogelijk schadelijke stoffen achterblijven in de koffiebonen. Bovendien wordt de koffiesmaak niet aangetast met een chemische smaak. Daarnaast zijn de chemisch-vrije methodes milieuvriendelijker.
Is cafeïnevrije koffie slecht voor je gezondheid?
Cafeïnevrije koffie heeft sinds zijn bestaan een slecht imago opgebouwd. Dat komt voornamelijk door de schadelijke chemicaliën die jaren geleden gebruikt werden. Tegenwoordig zijn die chemicaliën gelukkig verboden.
Zijn chemisch methodes slecht voor je gezondheid?
Zowel de chemische als de chemisch-vrije methodes zijn als veilig bestempeld. Maar bepaalde (meestal de goedkopere) chemische decaf methodes geven een chemische koffiesmaak. Hierdoor hebben veel mensen nog steeds het beeld dat cafeïnevrije koffie chemisch en vies smaakt. Daarnaast is het onduidelijk of de voedingsstoffen in koffie verminderen tijdens het chemische decaf proces.
“Hierdoor hebben veel mensen nog steeds het beeld dat cafeïnevrije koffie chemisch en vies zou smaakt.”
Zijn chemisch-vrije methodes slecht voor je gezondheid?
Gelukkig zijn er tegenwoordig kwalitatief gezien hele goede methodes om koffie cafeïnevrij te maken. Deze methodes zorgen voor een optimaal behoud van de pure koffiesmaak & voedingsstoffen én zijn helemaal vrij van chemicaliën.
Cafeïnevrije koffie is niet slecht voor je gezondheid. Wel loon het om te kiezen voor koffie waarbij een kwalitatief goede decafeïne methode is gebruikt.
No Rush Decaf gebruikt alleen chemisch-vrije decafeïne processen voor ons assortiment gebrande cafeïnevrije koffie. Dit houdt in dat onze koffiebonen behandeld zijn volgens de Swiss Water®, Mountain Water of Sugar Cane methode.
